De volgende keer dat je nog eens een kanjer van een typefout* in een tekst laat staan, heb je een geweldig excuus: je brein houdt niet van spelling. De schrijfwijze van een woord is een onbelangrijk detail dat weinig tot niets bijdraagt aan het hoofddoel van een tekst, namelijk betekenis overdragen. En dus gaat er maar weinig aandacht naar. Met andere woorden: wie al eens een schrijffout laat staan in zijn teksten kan daar eigenlijk weinig aan doen … Hèhè!
Zitten wij – professionele copywriters die we geacht worden te zijn – hier nu écht typefouten te vergoelijken? Nee toch?!
Nee.
Schrijffouten zijn saboteurs. Ze leiden de aandacht af van wat je wil zeggen en zijn een reden voor pedante critici om in hun pen te kruipen. En een typefout in je cv zorgt ervoor dat je sollicitatie eindigt nog voor ze goed en wel is begonnen. Het ergste van al: het zijn vaak de gemakkelijkste woorden die ons doen struikelen. Hoe komt dat toch?
Je bent te slim om je eigen typefouten te zien
Had je leerkracht Nederlands dan tóch gelijk? Ben je te slordig?
Nee.
Het heeft niet met een gebrek aan motivatie (of intelligentie) te maken. Sterker nog: wie over een typefout heen leest, doet net iets heel verstandig. Schrijven is een heel complexe taak die het uiterste vraagt van ons brein. Om dat proces efficiënt te laten verlopen maken de hersenen abstractie van details. Spelling is zo een detail. Onze hersenen hebben al hun energie nodig om complexe ideeën om te zetten in heldere zinnen en gestructureerde alinea’s en dus generaliseren ze. De juiste schrijfwijze van een woord is niet prioritair.
Blind voor details
Maar waarom is het toch zo moeilijk om onze eigen typefouten te spotten?
Ook wie leest generaliseert. We combineren de indrukken van onze zintuigen met ons verwachtingspatroon en koppelen daar een betekenis aan. Wie zijn eigen werk naleest, wordt blind voor de details. Je brein kent namelijk de betekenis van de tekst en generaliseert. Daardoor komt er ruimte vrij om aan andere dingen te denken.
Dat verklaart ook waarom je lezers jouw schrijffouten wél oppikken. Zij lezen de tekst voor het eerst; hun brein anticipeert niet op wat nog gaat komen en is dus meer gefocust op details.
Graag een foutloze tekst? Wij ook! Lees nog even verder …
Nooit meer typefouten? De tips van onze copywriters
Wie typefouten wil spotten, moet zijn eigen brein te slim af zijn. Hoe? Door je tekst als ‘nieuw’ te presenteren. Daardoor ga je veel meer details zien, en dus ook je typo’s. Deze tips werken:
- Verander het lettertype van de tekst tijdens de correctieronde.
- Print de tekst uit en corrigeer met de hand.
- Verander de achtergrondkleur.
- Laat de tekst door iemand anders nalezen.
Die laatste tip heeft de grootste kans op succes. Het is bovendien ook de strategie die wij hier ten kantore volgen. Tweet: deze schrijftip
Toppers van typo’s
5 peperdure typefouten
2) De bijbel – “Gij zult overspel plegen”
Pijnlijk. In 1631 zorgde een zetfout van een onfortuinlijke Londense drukker voor een gewaagde herinterpretatie van het zevende gebod. Er stond namelijk te lezen “Thou shalt commit adultery” – Gij zult overspel plegen. Het Britse parlement was not amused en gaf de drukker een boete van 3.000 pond. Alle exemplaren van The Wicked Bible, zoals de pikante herinterpretatie ging heten, werden vernietigd.
Kostprijs: 3.000 pond
3) Penguin Australië – “Afkruiden met versgemalen zwarten”
We blijven in bijbelse sfeer met deze dure misser van Penguin Australië. Hun Pasta Bible, gepubliceerd in 2010, raadde Australische hobbykoks aan hun tagliatelle af te kruiden met “salt and freshly ground black people”. De hele oplage werd vernietigd.
Kostprijs: 20.000 dollar
*Typefout of typfout? Het Groene Boekje vermeldt enkel de eerste, maar ook de tweede vorm is verdedigbaar.
Deel dit artikel